Stirling Moss - "Wiecznie drugi"

Ten przydomek przylgnął do niego pod koniec lat pięćdziesiątych, kiedy to kolejne tytuły Mistrza Świata wymykały mu się i trafiały w ręce rywali. Nie oznacza to, że mało zwyciężał. Wprost przeciwnie. Od czasu rozpoczęcia kariery w 1949 roku, do ostatniego swojego występu w Goodwood w wielkanocny poniedziałek 1962 roku wygrał 222 różne wyścigi. Nikt nigdy tego nie powtórzył.

Stirling Moss urodził się 17 września 1929 roku w Londynie. Jak każdy brytyjski chłopiec interesował się wyścigami. Przykład brał z rodziców, których pasją było ściganie się. Ojciec Stirlinga, Alfred ścigał się w USA (Brooklands, Indianapolis 500) z różnym skutkiem, matka Aileen często startowała w rajdach na terenie Wielkiej Brytanii, wygrywając w 1936 roku rywalizację w "Ladies Experts Trials". Od najmłodszych lat wróżono chłopakowi światowy rozgłos i karierę. Znawcy sportów samochodowych prześcigali się w przepowiadaniu przyszłości z udziałem tak zdolnego kierowcy. I nie mylili się.

Jako 19-latek, w swoim pierwszym pełnym sezonie wygrał osiem z piętnastu eliminacji krajowej Formuły 3 za kierownicą Cooper-JAP. W kolejnym sezonie zaliczył siedem zwycięstw, w tym poza granicami kraju. Następnie na prywatnym Jaguarze XK 120, Moss wygrał w 1951 roku "Tourist Trophy" z ogromną przewagą nad wszystkimi konkurentami, miażdżąc tym samym swoich rywali z zespołu fabrycznego Jaguara. W tym samym roku Sir William Lyons zatrudnił go jako pierwszego kierowcę w/w marki.


Jaguar XK 120

W kolejnych dwóch sezonach młody Anglik startował w różnego rodzaju rajdach i wyścigach, wygrywając wiele z nich. W 1954 roku po odrzuceniu propozycji startów u samego Enzo Ferrariego, zadebiutował w cyklu Grand Prix na Maserati 250F, jednak dominacja Mercedesa W196 nie pozwoliła mu rozwinąć skrzydeł. Na koniec sezonu zajął dziesiąte miejsce w klasyfikacji generalnej z dorobkiem tylko 4,14 punktu.

Za namową dyrektora teamu Mercedes-Benz, Alfreda Neubauera rok 1955 rozpoczął u boku samego mistrza Fangio. Światem wstrząsnęły dwie tragedie. Na torze Monza, podczas próby nowego Ferrari zginął Alberto Ascari. Miesiąc później w Le Mans, jeden z Mercedesów wpadł w tłum widzów, zabijając blisko 90 osób. To była największa tragedia w historii sportów samochodowych.


Denis Jenkinson, Alfred Neubauer i Stirling Moss

Pozostałe trzy wyścigi Grand Prix (Francja, Niemcy i Szwajcaria) zostały anulowane. W sześciu rozegranych w sumie wyścigach Moss wygrał tylko raz, w swojej ojczyźnie, a dwa razy był drugi. Sezon zakończył na drugim miejscu za Fangio.


Mercedes W196

W 1956 roku po wycofaniu się Mercedesa z Formuły 1, Mossa zaangażowało Maserati. Razem z Behrą i Pardisą, Stirling reprezentował fabryczny zespół z "trójzębem" w emblemacie. Z siedmiu eliminacji wygrał tylko dwie. W sezonie zaliczono mu 27 punktów (tylko 3 pkt. mniej niż Fangio).


Moss na Maserati 250F

W następnym roku Anglik reprezentował już stajnię Vanwalla. Z siedmiu zaplanowanych na 1957 rok wyścigów cyklu Grand Prix, wygrał trzy. Były to "Wielkie Nagrody" w Aintree, w Pescarze i na torze Monza. Zwycięstwo na terenie Wielkiej Brytanii było wyjątkowe, gdyż brytyjski kierowca po raz pierwszy wygrał w brytyjskim samochodzie. Jednakże Mistrzostwo Świata Kierowców zdobył trzeci raz z rzędu największy rywal Mossa - Fangio.


Moss na Vanwallu wygrywa w Aintree

W roku 1958 Stirling Moss wygrał cztery z dziesięciu eliminacji Grand Prix i raz był drugi. Jego największy rywal w tym sezonie, Mike Hawthorn wykazał się regularnością, uzyskując punkty w dziewięciu na dziesięć przeprowadzonych eliminacji i zwyciężając zaledwie jeden raz. O ostatecznym zwycięstwie Hawthorna zadecydował jeden punkt, a była to zasługa samego Mossa, który wstawił się za swoim rodakiem, gdy ten został zdyskwalifikowany w Grand Prix Portugalii za popychanie samochodu. Mike odzyskał punkty, a Moss musiał na koniec zadowolić się czwartym z rzędu tytułem wicemistrza.


Moss na Cooperze-Climaxie

Na początku sezonu 1959 za najpoważniejszego faworyta do tytułu mistrzowskiego uważany był Moss. Postrzegano go również jako następcę Fangio. Wszelkie prognozy nie sprawdziły się jednak. Rywale okazali się lepsi. Jack Brabham na Cooperze-Climaxie wygrał w Monte Carlo i Aintree. Tony Brooks na Ferrari zwyciężył w Reims i Avus. Stirling również odniósł dwa wspaniałe zwycięstwa w Portugalii i we Włoszech, jednak końcowa ilość punktów wystarczyła zaledwie na trzecie miejsce.

W pierwszym Grand Prix sezonu 1960 w Argentynie zajął trzecie miejsce, startując jeszcze na Cooperze. Jednak zamiana samochodu w trakcie wyścigu, według nowego regulaminu, zadecydowała o braku punktów. Pomimo startów w następnych wyścigach konkurencyjną, nową maszyną, jaką był Lotus, Anglikowi coraz trudniej było zwyciężać z innymi kierowcami. Po pierwszej wygranej, w drugiej z kalendarza GP w Monte Carlo, na następną musiał czekać aż do ostatniego wyścigu w Riverside w Stanach Zjednoczonych. Przerwa spowodowana była kontuzją kręgosłupa, której nabawił się podczas testów do GP Belgii. W trzech startach całego sezonu zebrał tylko 19 punktów. Ich ilość z ledwością wystarczyła na trzecie miejsce w klasyfikacji końcowej, za Jackiem Brabhamem i Brucem McLarenem.

Rok 1961 przywitał zawodników nowym regulaminem. Nastąpił szereg zmian i ograniczeń technicznych. Za zwycięstwo zawodnicy otrzymywali 9 punktów, zamiast dotychczasowych 8. Ferrari wystawiło sprawdzony technicznie model 156. Angielskie zespoły bazujące na starym silniku Coventry-Climax czuły znaczną przewagę włoskiego teamu. Od początku ekipa Ferrari wiodła prym na torach, zwyciężając pięć razy. Moss zaliczył dwa zwycięstwa w Monte Carlo i na Nurburgringu.


Lotus 18

Podobnie jednak jak rok wcześniej, w całym cyklu zdobył jeszcze tylko 3 punkty. Miejsce trzecie, które dzielił z Giancarlo Baghettim i zdobyte 21 punktów było szczytem osiągnięć na ten sezon.

Jeszcze przed oficjalnym początkiem sezonu 1962, Moss uległ poważnemu wypadkowi na torze w Goodwood. Nie było pewne, czy przeżyje. W trakcie rekonwalescencji stracił motywację do wyścigów. Po bezskutecznych próbach powrotu do ścigania, zakończył karierę kierowcy wyścigowego w wieku trzydziestu trzech lat.


Goodwood 1962

W opinii znawców wyścigów samochodowych Stirling Moss często uznawany jest za najlepszego kierowcę F1, który nigdy nie został Mistrzem Świata. Być może jego patriotyczne przywiązanie do brytyjskich samochodów było zbyt długie i nie pozwoliło mu na pokazanie pełnych umiejętności, jakimi dysponował.

W trakcie tych 14 lat prowadził 84 różnego typu samochody, startował blisko 500 razy, wygrał łącznie 222 wyścigi. Był 10 krotnym mistrzem Wielkiej Brytanii. Poza Formułą 1 zwyciężał w "Targa Florio" i "Tourist Trophy" oraz najszybszym wyścigu "Mille Miglia" w legendarnym samochodzie Mercedes-Benz 300 SLR.


W 1955 roku Mercedes-Benz 300 SLR wygrywa "1000 mil", ustanawiając
nie pobity do dzisiaj rekordowy czas: 10 godzin, 7 minut i 48 sekund

W 1999 roku w dowód uznania dla osiągnięć, Królowa Wielkiej Brytanii nadała Mossowi tytuł szlachecki. W grudniu 2006 roku Sir Stirling Moss został także uhonorowany Złotym Medalem FIA podczas specjalnej ceremonii w Sportowym Klubie Monako.


Sir Stirling Moss odbiera Złoty Medal FIA z rąk Maxa Mosleya


Stirling Moss w liczbach:

• Tytuły Wicemistrza Świata - 4 (1955, 1956, 1957, 1958)


• Starty w Formule 1 - 66


• Zwycięstwa - 16


• Drugie miejsca - 5


• Trzecie miejsca - 3


• Pole Position - 16


• Najszybsze okrążenia - 19


• Suma punktów - 185,5

Zobacz także:

• Profil kierowcy

Źródło:

• Guido Staderini: "Historia Formuły 1"


• Mark Hughes: "Formuła 1 Encyklopedia"


• Jan A. Litwin: " Zarys historii sportu samochodowego"


• Witold Rychter: "Dzieje samochodu"